|
Hoewel hij, noch een van zijn kapiteins, ooit op de Eems zijn geweest, besluit hij zijn kostbare vloot in Delfzijl veilig thuis te brengen. Hoe dat is gegaan en hoe belangrijk deze gebeurtenis is geweest, is het beste te begrijpen uit de woorden van tijdgenoot ds. Gerard Brandt, zoals die in zijn levensbeschrijving van de beroemde admiraal voorkomen:
“Gelijk luiden die langs den weg gaan met hunne mantels om d’ooren gesluigt, ten einde ’t gezelschap te mijden der geenen die ze niet gaarne willen ontmoeten, zoo slipte hij voorbij d’Engelsche vloot heenen”.
“Kort na den middag gingen zij met den voorvloed inwaarts aan ’t zeil, maar met groot gevaar van al ’t zaam en schip en leven te verliezen. Want zij hadden geen lootsluiden en alle tonnen en baakens, merkteekens om naar te zeilen, en de droogten te mijden, waaren door last der Hooge Overheid opgenomen, opdat d’Engelschen niet binnengaats konden komen.
De heer De Ruyter zeilde zelf met zijn schip vooruit, met aan stuur en bakboordswal een der Engelsche prijzen, die gedurig het dieploot wierpen. Ook hadden zij ’t oog op de merken die op ’t kleen eiland Rottum stonden. Zij voeren door ’t gat der Wester Eems. De schepen en de Vlaamsche puij die het dieploot wierpen, en nu loef aan, en dan hou draagende riepen, of wuyfden, daar al d’andere scheepen op volgden.
De vloot werd met het losbranden van ’t geschut verwellekomt, en de Bevelhebber van Delfzijl, Schay genoemt, quam met eenig gezelschap aan De Ruyters boord hem begroetende over zijn gelukkige wederkomst”.
De vreugde over deze behouden thuiskomst kan men het beste proeven uit de woorden van Brandt, die als volgt zijn beschrijving vervolgde.
“De mantel van mist die De Ruyter en de vloot bedekte was de goddelijke voorsorge van boven, die hen behoedde; die de duisternis bij nacht en den mist bij daagh als een kleedt gebruikte, dat hen voor d’Engelschen onzichtbaar maakte; die de veranderlijke winden uit zulke hoeken liet waayen dat zij den Engelschen en d’Engelschen hun telkens ontzeilden; en die eindelijk door de zelve winden, beter dan door de beste lootslieden, langs den streek die ten behoudenis leidde hun voortdreef”.
“Men voer van ’s morgens vroegh tot ’s avondts laat, etlyke daagen naa elkandere, aan zyn boordt, uit steden, uit dorpen, en van ’t platte landt. Eedel en oneedel, burger en boer quam te voorschyn, en poogde De Ruyter en de vloot t’aanschouwen, met ongelooffelijke betooning van gunst. De harten gingen open van vreugde; de blydschap blaakte ten aanschyn uit; en gelukkig hield zich die hem genaaken mocht. Meenighte van deftige en eerlijke vrouwen vielen hem om den hals, en kusten hem, alsof ze hunnen vader of broeder, uit gevaar des doodts ontkoomen, bewellekoomden; en een yder viel syn deel te kort in ’t aanschouwen des mans dien ze voor een der grootste zeehelden zyner eeuwe hielden. Al de verslaagentheit streek van ’t harte , en men schepte nieuwen moedt”.
De goede bevaarbaarheid van de Eems voor grote schepen en de veiligheid van Delfzijls haven en rede, zijn nu wel duidelijk bewezen. Dat vóór De Ruyters komst reeds een Amsterdamse kaper en 3 Vlissingse schepen (met 4 Engelse prijzen) de weg naar Delfzijl hebben gevonden, bewijst dat de haven wel vaker wordt aangedaan. De Ruyter heeft van zijn bezoek aan Delfzijl getuigd:”daar is een der beste havens van gansch ons vaderland”. Waarschijnlijk hebben de Hoogmogenden in Den Haag de schouders opgehaald, zonder meer. Want die rivier de Eems ligt zo ver weg...
Van dit bezoek van de grote admiraal aan Delfzijl is ook het verhaal overgebleven dat de Staten van Holland hun admiraal in Delfzijl een grote verrassing hebben bereid. Als De Ruyter een bijeenkomst heeft in het commandementshuis van commandant Schay (aan de Oude Schans, bij de kleine Waterpoort) gaat plotseling een gordijn open en kan de admiraal zijn overgekomen familieleden begroeten. Of deze begroeting inderdaad heeft plaats gevonden is aan enige twijfel onderhevig.
Foto boven: De Ruyters kist onder het praalgraf in de Nieuwe Kerk
5. Michiel de Ruyter, Stichter van het korps mariniers
Bronnen, noten en/of referenties:
1. Uit: Rondom de Delfzijlen door H. Geertsema, J.B. Bronsema en C. Roggenkamp..(de laatste wijziging van het artikel is van 16 maart 2010.) De copyright van het origineel berust bij de Culturele Raad van Delfzijl.
Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorg-vuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen......... geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres. Wij hebben ons uiterste best gedaan om de auteurs van teksten/citaten en copyrightbepalingen van afbeeldingen te achterhalen. Mocht je rechthebbende zijn en hierover vragen of opmerkingen hebben, neem dan contact op via e-mail. Lees ook de 'Disclaimer' en 'Privacy' voor méér informatie en laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek, dan weet ik waarvoor ik het doe.
Hoogeveen, 10 mei 2010 Update: 05 september 2019
|
In het jaar 1665 komt Delfzijls haven en rede wel heel duidelijk in de nationale belangstelling. Bij velen is dit niet bekend en toch staat het goed gedocumenteerd in zijn levensbeschrijving. Admiraal Michiel Adriaansz. De Ruyter is met een West Indische vloot op weg naar het vaderland, maar kan door de oorlog met Engeland geen Hollandse haven bereiken. Hij weet dat de Engelse vloten op hem loeren.
“Zoo groot als de vrees was geweest dat De Ruyter met zijne vloot in de handen der Engelschen zou vallen, zoo groot was nu de blijdschap over beider behoudenis. De menschen mannen en vrouwen, quamen bij honderden, ja bij duizenden, van uur tot uur, in de vloot op De Ruyter’s schip (daar vele Engelsche vlaggen, tot eereteekenen van overwinning, achter uitstaken), om hem te groeten en te verwelkomen”.
Méér over Michiel Adriaanszoon de Ruyter (24 maart 1607 – 29 april 1676):
